زمین موات در لغت به معنای بی‌روحی، بی‌جانی، زمین شوره‌زار و بی‌حاصل، زمین با صاحب و نامنتفع است.
زمانی که دولت معتقد باشد زمینی موات است، این موضوع بایستی قانونی در کمیسیون ماده 12 بررسی شود و پس از بررسی، اگر رای موات صادر شود در این صورت دولت یا دستگاه حاکمیتی مالک آن می شود.
اگر شخصی با در دست داشتن اسناد مالکیتی که ادعای مالکیت روی زمین دارد بخواهد این زمین را از دستگاه حاکمیت پس بگیرد چه دعوی می تواند مطرح کند؟
در این مورد بسیار حائز اهمیت است که رای موات مربوط به چه سالی است؛ پس از اینکه پاسخ سوال فوق مشخص شد بایستی بدانیم آیا این زمین که پس از صدور رای موات متعلق به سازمان مسکن و شهرسازی شده به سازمان یا نهاد دولتی دیگری واگذار شده است یا خیر؟
بسیار حائز اهمیت است که بدانیم آیا در زمین احداثی نیز صورت گرفته یا خیر چرا که بسیار در استراد آن تعیین کننده است.
حقوق مالک یا مدعی مالکیت زمین دعاوی اراضی چیست؟
مالک می تواند به صورت قانونی این ادعای خود را در دادگاه مطرح کند و در مورد اثبات مدعای خویش، زمان صدور رای موات مهم است چرا که در سال 1370 مصوبه‌ای در این خصوص تصویب شده است که حقوق مالکانه به وسیله آن متزلزل شده و تحت شرایطی نه تنها امکان باز پس گیری زمین وجود ندارد بلکه مالک تنها می تواند قیمت زمین در سال تصویب مصوبه که 1370 است را اخذ کند و در صورتی که رای موات پس از این تاریخ صادر شود موضوع تغییر می کند و در شرایطی که قانون تعیین تکلیف اراضی دولت و نهادها مصوب 15 اسفند 1370 مشخص کرده است، می تواند مطالبات خود را مطرح کند.
آیا مالک می تواند تقاضای قلع و قمع بدهد؟
بر فرض اثبات و احراز مالکیت زمین توسط اشخاص با وجود مستحدثات، نمی توان به راحتی قائل به قلع و قمع بنا بود چرا که این امر موجب ضرر و زیان اشخاص بسیاری که در زمین که حالا یک ملک محسوب می شود، خواهد شد؛ لیکن قانونا این حق وجود دارد ولی اجرای یک قانون با موارد مصرح در آن می تواند متفاوت باشد علی الخصوص زمانی که طرف حساب شما مقام حاکمیتی باشد.
اگر رای موات نقض گردد آیا می توان علاوه بر قیمت روز زمین، اجرت المثل آن را نیز مطالبه کرد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت با توجه به اینکه نهاد حاکمیتی ملک را تصرف کرده است و با توجه به ماده 11 قانون مسئولیت مدنی، خیر نمی‌توان چرا که در جهت اعمال حاکمیتی اقدام به تصرف زمین‌ها شده است.
بدون دیدگاه