حساب ایام وکالت و دعاوی مرتبط با آن

یکی از مرسوم ترین انواع وکالت، وکالت برای فروش مال است که این مال ممکن است مال غیرمنقول مانند آپارتمان، زمین،  ویلا و غیره باشد و یا مال منقول مانند خودرو،  دستگاه های قابل حمل و از این دست باشد.

وکالت در خرید و یا فروش

یکی از دعاوی مهم و تخصصی که در مبحث حقوقی و کیفری دعای ملکی مطرح است و امروزه بسیار شایع می باشد، مبحث وکالت در فروش است که در خصوص این موضوع چندین فرض متصور است که هر کدام دعاوی مرتبط با آن را به همراه دارد:

1. فرض اول اینکه شما در واقع خریدار ملک هستید و فروشنده به شما بیع نامه به انضمام وکالتنامه با اختیارات تام تقدیم کرده است.
2. فرض دوم شما به عنوان وکیل مالک، با اختیارات کامل قانونی از ایشان، اقدام به فروش ملک به دیگری و یا خود نموده اید و در خصوص انتقال به خود، در وکالتنامه شما، این مطلب تصریح شده است.
3. فرض سوم شما وکیل از سوی مالک یا همان موکل هستید لیکن اختیارات شما محدود است و در خصوص خرید یا فروش هیچ گونه تصریحی در وکالتنامه وجود ندارد.
4. فرض چهارم شما به عنوان وکیل حق فروش را دارید لیکن حق فروش به خود را ندارید.
5. فرض پنجم شما وکیل در فروش مال هستید و حق اخذ ثمن معامله را نیز دارید.
6. فرض ششم شما وکیل در فروش هستید لیکن حق دریافت ثمن معامله را ندارید.
7. فرض هفتم شما وکیل در خرید هستید و بایستی برای موکل خرید کنید و غبطه موکل را رعایت کنید.

در فرض 1) در این فرض شما در واقع یک خریدی انجام داده اید و مالک به عنوان فروشنده یک مبایعه نامه با شما تنظیم نموده است و به ضمیمه آن وکالت رسمی در دفتر اسناد رسمی نیز تنظیم و تقدیم حضورتان کرده است. حال اگر در این فرض وکالت شما ایراداتی داشته باشد و یا مال خریداری شده قابلیت تنظیم سند رسمی نداشته باشد شما ناچارید علیه فروشنده یا درواقع موکل،  با این مدارکی که در اختیار دارید اقدام قانونی نمایید، اقداماتی چون الزام به تنظیم سند رسمی.

در فرض 2) در این فرض شما اختیار فروش مال را به هر کسی حتی شخص خودتان دارید لیکن شما به عنوان وکیل هستید و نه فروشنده، بنابراین پس از دریافت ثمن معامله بایستی مبلغ را به موکل پرداخت نمایید حتی اگر به نام خود کرده اید، باز هم باید ثمن را به موکل پرداخت کنید، که در واقع همان حساب ایام وکالت محسوب می شود که در مبحث خود کامل توضیح داده شد.

حال اگر وکیل اقدام به پرداخت نکند چه می شود؟ در این قسمت است که دعوی مطالبه حساب ایام وکالت علیه وکیل مطرح میشود و حتی شکایت کیفری نیز تحت عناوین خیانت در امانت و تحصیل مال از طریق نامشروع بسته به مورد و موضوع قابل طرح و شکایت است.

فرض 3) در این فرض شما اقدام به خرید ویا فروش نموده اید بدون اینکه اختیارش را داشته باشید که این مورد در خصوص فروش به واسطه وکالتنامه،  مصداق انتقال مال غیر محسوب می شود و هم از جنبه کیفری و هم حقوقی قابل پیگیری است.

حقوقی مطالبه خسارت به علت وکالت خارج از حدود اختیارات و کیفری به دلیل فقدان اختیار در فروش با عنوان خیانت در امانت در فرضی که مال مورد وکالت به امانت سپرده شود و یا انتقال مال غیر ونیز در مواردی کلاهبرداری و تحصیل مال از طریق نامشروع و غیره متصور است.

فرض 4) در این فرض شما به هر شخصی به جز خودتان می توانید مال را بفروشید البته با رعایت غبطه موکل. که در این حالت اگر مال را به خودتان بفروشید باز هم مصداق جرم انتقال مال غیر و وکالت خارج از اختیارات است. (درست مانند فرض سوم)

فرض 5) در این فرض شما وکیل در فروش مال هستید و این حق را دارید که پس از فروش، ثمن معامله را نیز دریافت کنید که پس از آن موظف به تسلیم ثمن به موکل خود هستید. در صورت عدم پرداخت، موکل مانند فرض 2 می تواند اقدام کند.

فرض 6) در این فرض، وکیل جهت اخذ ثمن از خریدار بایستی شماره حساب موکل خود را به خریدار تسلیم کند و نه شماره حساب خود. چرا که در غیر این صورت به خیانت در امانت و دیگر عناوین گفته شده در مطالب بالا محکوم می شود.

فرض7) در این فرض شما وکیل در خرید برای موکل هستید و فرضا ثمن معامله نیز به شما امانت داده شده است که به فروشنده بپردازید که در صورت عدم پرداخت با دعوای کیفری خیانت در امانت و نیز دعوی حقوی مطالبه مواجه می شوید.

در تمام این موارد که فروض دیگری نیز برای هر یک می توان تصور کرد توجه به یک موضوع بسیار حائز اهمیت است و آن اینکه وکالت اعطا شده چه مفادی دارد و توافق وکیل و موکل تنها ضمن این وکالتنامه بوده است و یا فراتر از آن نیز وجود دارد، مانند موردی که وکیل و موکل خارج از عقد وکالت و وکالت تنظیمی در دفترخانه با یکدیگر قرارداد یا توافقات دیگری نیز داشته باشند که این موضوع فروض گفته شده را تحت الشعاع قرار میدهد.

در صورتی که در این خصوص پرونده ای دارید جهت مشاوره با وکیل متخصص با ما ارتباط باشید.